Wat is nu de waarheid? De nederigheid van de scepticus
Scepticisme lijkt mij de naam te zijn voor een nederigheid die mij nodig lijkt om waarheid te vinden. Het betekent niet dat je moet zeggen dat er geen waarheid is. Het betekent wel dat je nadenkt of iets altijd en overal waar is en niet anders kan zijn. Heeft het zin om zo te leven? Natuurlijk. Ook al snapt je verstand de werkelijkheid niet (helemaal), dat wil niet zeggen dat er geen zinvol leven in diezelfde werkelijkheid mogelijk zou zijn. Scepticisme gaat om een soort rust middenin de twijfel. Het gaat erom dat je weet dat er meer is dan wat je ziet, dat je je verwondert en dat je je uitgenodigd voelt om de sprong te wagen. “Ik weet dat ik niet alles weet, dus ik zwijg over DE Waarheid. Maar ik geloof dat er ‘achter de haag’ nog wat leuks ligt dat mij dichter bij mezelf brengt. En ik ben nieuwsgierig om dat ook in anderen, en in mijn ervaringen te ontdekken.” (Naar Joris Vercammen, oud-aartsbisschop van Utrecht)
Foto: Svetlana Oetkina (r) op werkbezoek in Brussel, maart 2024, met Nadjezjda Skotsjilenko (l), moeder van Aleksandra ”Sasja” Skotsjilenko. In een historische gevangenenruil tussen Rusland en 9 Westerse landen kwam Sasja op 1 augustus 2024 vrij. De volgende dag werd ze in Duitsland met Nadjezjda verenigd. (Foto: Annemarie Gielen)
Twee dagen voor de inval in Oekraïne, richtte Svetlana Oetkina (°1969) De Zachte Kracht op (Mjagkaja Sila). Een beweging van vrouwen die een vrij Rusland vraagt, “waar vrouwen aan politiek kunnen doen zonder bang te moeten zijn”. De Zachte Kracht verzet zich ook tegen de oorlog in Oekraïne. Hoe kom je daartoe als gewone burger?
“Ik was constant omringd door routineus onrecht. Het tv-optreden van Boris Jeltsin in 1999 is mijn eerste heldere herinnering aan de permissiviteit van de overheid. Acht jaar na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie koos hij zelf een opvolger. Toen begreep ik dat mijn mening onze leiders niet interesseert, alles was al beslist. Het voelde alsof iemand mij in het gezicht sloeg ... Ik vroeg al mijn kennissen om niet op die aangeduide onbekende grijze mens Poetin te stemmen.
De massale protesten in Belarus in 2020 bewezen voor mij dat brutale politiek voorbij kan gaan. Ook al trok Loekasjenko de overwinning schandelijk naar zich toe, de toekomst is aan Tichanovskaja en andere vrouwelijke oppositieleden.
Met onze beweging ‘De Zachte Kracht’ gaan we horizontale relaties aan met mensen die het belang van een burgermaatschappij begrijpen. De kracht van een staat ligt in zijn burgers, niet in wapens. Samen denken we na hoe we ons land willen opbouwen na de economische ravage die onze van de realiteit vervreemde dictator aanrichtte.
Tot mijn grote spijt moest ik recent mijn land verlaten (Nvdr: Svetlana vluchtte na zware politiemishandeling op haar persoon). Maar ik blijf vechten voor een toekomst voor Rusland.
De Zachte Kracht doet veel: petities opzetten tegen mobilisatie, dienstplichtigen oproepen om een gedwongen deelname aan de oorlog in Oekraïne te weigeren en tonen hoe dat kan, campagne voeren voor de vrijlating van politieke gevangenen.
Eén van onze eigen leden, Maria Ponomarenko, zat in de gevangenis omdat ze actie voerde tegen de oorlog en pacifistische posts schreef op de sociale media. Geweldloze handelingen jagen onze overheid duidelijk meer schrik aan dan gewapend verzet.
Ik roep de Europeanen op om Russische burgers die zich verzetten en gevangen zitten te helpen: verspreid informatie over hen, eis hun vrijlating. Weerwerk tegen de dictatuur van binnenuit helpt om de waanzinnige oorlog te stoppen en is het begin van een doordachte ombouw. “
Kijk hier naar een korte reportage en interview met Svetlana en Nadjezjda uit het VRT-journaal van 20 maart 2024 (House of Compasssion, Brussel)
Foto: Frans Wuytack, de Terugkeer van de Mens
Lilia Chanysheva werkt als boekhouder in Moskou.
In 2017 keert ze terug naar haar geboortestad Oefa in Basjkortostan. Daar maakt ze deel uit van het campagneteam van oppositieleider Aleksej Navalny en werkt voor zijn Anticorruptiefonds. De beweging van Navalny groeit en een deel van de bevolking keert zich af van president Poetin. In de herfst van 2021 wordt Lilia aangehouden omdat ze werkt voor Navalny, een tegenstander van de Russische president Poetin.
Lilia werd in november 2021 gearresteerd. Ze werd beschuldigd van oprichting van een terroristische groepering, het publieke oproepen tot terrorisme én deelname aan de activiteiten van een non-profitorganisatie die inbreuk maakt op de persoonlijkheid en rechten van burgers.
De openbaar aanklager vroeg de maximumstraf van 12 jaar. In 2023 viel het eerste vonnis van 7,5 jaar gevangenisstraf en een boete van 400.000 roebel (in een land waar het minimumloon op ca.1.650 roebel ligt).
Op 9 april 2024 werd haar gevangenisstraf met 2 jaar extra verlengd, met als argument dat ze haar activiteiten 'op grote schaal' uitvoerde.
In een historische gevangenenruil tussen Rusland en 9 Westerse landen kwam Lilia op 1 augustus 2024 vrij. Ze moet haar leven in ballingschap heropbouwen en verderzetten.
De Zachte Kracht ijvert voor haar vrijlating en die van 14 andere vrouwen. Intussen hebben internationale organisaties en ngo’s zoals Amnesty International zich bij de strijd van Svetlana aangesloten.
Lilia is één van de vele vrouwen die zich verzetten in Rusland tegen Poetin en het huidige beleid. Velen belanden in de gevangenis.
Pax Christi ontwierp een expo die 15 van deze moedige vrouwen in beeld brengt, de tentoonstellingstekst is in 4 talen (Nederlands, Frans, Engels en Russisch). De expo liep van begin maart tot eind mei ‘24 in de Brusselse Begijnhofkerk (House of Compassion).
De portretten van deze verzetsvrouwen zijn gemaakt in samenwerking met De Zachte Kracht. Stuur deze moedige vrouwen via Pax Christi Vlaanderen een boodschap van steun, van mens tot mens: https://www.paxchristi.be/steun-verzetsvrouwen
Foto: Frans Wuytack, De Aanklacht
Lied: Niet Van Deze Wereld, Stef Bos
Jij hebt het vuur gestolen van de goden
Jij bent de waarheid op het spoor
Nu vind je elke deur gesloten
Want de brenger van de boodschap
Wordt meestal vermoord
Je haalt ze uit hun zoete dromen
Want jij hebt maling aan de macht
Ze luisteren niet naar je liefste
Ze zijn bang
Want stilte
Stilte is kracht
Jij bent niet van deze wereld
Jij bent niet van deze tijd
Jij strooit zout in open wonden
En ze zijn je liever kwijt dan rijk
Ze zijn je liever kwijt dan rijk
Jij doet niet mee aan deze kermis
Jij danst niet met de haat en nijd
En ik weet het, eerlijk duurt het langst
Maar liefste, ze hebben weinig tijd
Je mag alleen de kudde volgen
Je mag niet zeggen wat je ziet
Dit is het land van bange blinden
Waar een eenoog koning is
Jij bent niet van deze wereld
Jij bent niet van deze tijd
Jij strooit zout in open wonden
En ze zijn je liever kwijt dan rijk
Ze zijn je liever kwijt dan rijk
De prijs van eerlijkheid is altijd hoger dan je denkt
Er is een tijd geweest dat je betaalde met je leven
Maar de tijden zijn veranderd en nu
Word je alleen maar
Dood
Gezwegen
Jij bent niet van deze wereld
Jij bent niet van deze tijd
Jij strooit zout in open wonden
En ze zijn je liever kwijt dan rijk
Ze zijn je liever kwijt dan rijk
Ze zijn de liefde liever kwijt dan rijk
Maak een positieve impact
Ik kan en ik zal 💪
- een steunkaart sturen naar de verzetsvrouwen in de Russische gevangenissen: https://www.paxchristi.be/steun-verzetsvrouwen
- een weekje niet liegen. Niet zeggen dat ik me goed voel, als ik die ochtend amper uit bed raakte. Iemand niet vertellen dat ze er fantastisch uitzien, als dat niet zo is. Geen excuus verzinnen waarom ik iets nagelaten heb te doen.
Denk je nog aan voorbeelden? Wil je je ervaring delen? Laat het ons weten via benedicte at pax christi punt be
Wie weet plaatsen we je verhaal wel in onze inspiratiehoek op de website van dit bezinnend aanbod.