Image
kerststal ichtegem

ADVENT 2023: MOEDIG UITZIEN NAAR EEN NIEUWE VREDE - Inspiratieteksten voor liturgie, scholen en groepen

Spiritualiteit
Palestina - Israël
Rusland - Oekraïne
Aankondiging

Nooit eerder klonk de roep om vrede zo luid. Jong en oud komen op straat, tekenen verzet aan of laten zich op sociale media horen: Leiders, neem uw verantwoordelijkheid en stop deze waanzin.

Je kan op 5 december tijdens de Adventsconferentie in Mechelen horen hoe we de hoop kunnen en moeten bewaren. 

Op 13 december komen we in Brussel samen voor de aankomst van het Vredeslicht uit Bethlehem.

Hieronder vind je adventsinspiratie die de Werkgroep Spiritualiteit voor jou heeft geschreven en verzameld.

Door de Werkgroep Spiritualiteit - Voor liturgie, scholen en groepen 

Maar we kijken ook naar onszelf, op zoek naar die moed als wapen tegen haat, voor vrede. Waar mijn en jouw pijn gezien en gehoord mogen worden, zonder dat we elkaar moeten vertrappelen. 

We maken het stil voor vrede in eigen land, voor kinderen, jonge vrouwen, oudere vrouwen, jonge mannen, oudere mannen en soldaten in Oekraïne, Rusland, Palestina, Israël, Jemen, Soedan, Mali, DRC, Somalië, Afghanistan, Syrië, Ethiopië, Myanmar, Nagorno-Karabach... Onze geschiedenis en hun geschiedenis, onze toekomst en hun toekomst zijn verweven met elkaar. 

 

LITURGIE 

 

Openingswoord 

Wie onder ons ziet vandaag niet uit naar vrede en het einde van geweld en onderdrukking in zoveel landen? Daarbij hoort ook de vraag: Wie geeft ons de moed en het vertrouwen om op te staan en opnieuw de hand te reiken aan vriend en tegenstander?  

De gegijzelde monnik Jacques Mourad die door Islamitische Staat (IS) in Syrië in de lente van  2015 ruim 150 dagen was gevangengenomen en bij wonder terug vrijkwam, getuigt vandaag: “Meer broederlijke en zusterlijke liefde voor elkaar is de enige weg naar ware vrede.”  

Laten wij opnieuw uitzien naar het feest van Kerstmis in ons broos bestaan. Dat wij ons weer openstellen voor de boodschap dat mens en God bij elkaar horen. Dan kan in ons het besef groeien dat elke goede daad ook heilig is, en de belofte inhoudt op een nieuwe en betere toekomst. 

 

Schuldbeden 

Als onze ogen blind zijn en als we niet meer de moed hebben om te zeggen: nooit meer oorlog! Boezem in onze harten de moed in om concrete stappen te zetten om vrede te bereiken, Heer ontferm U over ons. 

Voor ons gebrek aan moed om de goede en vredevolle mens te zijn die we moeten zijn. Bang om gekwetst te worden. Bang dat we niet kunnen bijbenen. Bang om dingen te doen waardoor we ‘vrienden’ verliezen, daarvoor Christus ontferm U over ons.  

Wanner wij niet kritisch staan tegenover het geweld wereldwijd. Niet voldoende pleiten voor ontwapening. Apartheid en genocide niet met alle mogelijke geoorloofde middelen bestrijden en onze politici niet onder druk zetten om vrede als grootste goed te verdedigen, vragen wij om vergeving: Heer, ontferm u over ons. 

 

Voorbeden 

Het evangelie moedigt aan om op uittocht te gaan, met de zekerheid dat je voorzien wordt van het nodige. Zo trokken Jozef en Maria, via een omweg, naar een plaats die veilig was voor hun kind. 
Laten we bidden om moedig en gelovig op weg gaan. 

God heeft de wereld zo liefgehad dat Hij de Zoon heeft gegeven, opdat ieder die in hem gelooft niet verloren zal gaan, maar eeuwig leven mag hebben. 
Laten we bidden om hieruit vrede en moed te scheppen. 

God heeft de Zoon niet naar ons gezonden om de wereld te veroordelen, maar opdat de wereld door hem zal worden gered. 
Laten we bidden dat we hierin vrede vinden. 

Dat wij als christenen in deze tijd van groeiende tegenstellingen en bewapening niet toegeven aan de verleiding om terug te kruipen in onze stekelige schelp van zelfbehoud alleen.
Laten we bidden dat we moedig blijven getuigen met de vredesboodschap van het evangelie.

Dat wij durven blijven geloven in de zachte krachten van waarheid, gerechtigheid voor iedereen en liefdevol ons leven blijven toevertrouwen aan onze God. 
Laten we bidden dat we de wijsheid in kwetsbaarheid zien, tegen misleidend wantrouwen in.

 

 

Gebed na de communie 

Will you be my sanctuary? (Wil jij mijn toevluchtsoord zijn?) 

De kerststal staat symbool voor een sanctuary ofwel heiligdom. 

Het is een plaats waar je je veilig en beschermd voelt. Een plaats waar nieuw leven geboren mag worden. Het is ook een plaats waar ontgoocheling, teleurstelling ruimte krijgt. Het is er niet altijd warm, gezellig en knus.   

Het zou een woon- en zorgcentrum kunnen zijn, een klas, een gezin, een nieuw samengesteld gezin, een kerkgemeenschap, een jeugdbeweging, familie, een vriendengroep, een opvangplaats voor asielzoekers, een ziekenhuis, de materniteit, een vredesbeweging, … noem maar op. 

Vergis je niet, het zijn plaatsen waar fouten gemaakt worden, waar men elkaar wel eens kwetst. Maar het is ook een plaats van vergeving, van het delen van levensvreugde. Het is een plaats waar troost gevonden wordt. Het is een plaats waar men zich onvoorwaardelijk aanvaard en bemind voelt. 

Het zijn plaatsen waar er verbinding gecreëerd wordt. Waar mensen minder geneigd zijn om anderen aan te vallen. Net omdat ze zich aanvaard en verbonden voelen.

Ken jij ook zo’n plaatsen? 

Help je mee om zo’n plaatsen te creëren?   

Will you be my sanctuary? 

 

Image
Vuurtoren in Ierland

 

BEZINNINGSMOMENTEN 

Soms vind je de moed pas echt, als het moet 

Lied: https://youtu.be/RV5TKjgoiIY: Moed (Marlijn Weerdenburg) 

Dank je wel lieve angst 

Dank je wel donkerte 

Dank je wel eenzaamheid, zoet verdriet, stem van spijt 

Dank je wel lieve pijn 

Dank je wel dieptepunt 

Dank je wel valse start, jaloezie, onrustig hart 

 

Je rechtte m’n rug 

Je veerde me terug 

Je dwong me te kiezen 

Ik verloor mijn angst te verliezen 

En nu ik je ken zie ik hoe dapper ik ben 

Soms vind je de moed, pas echt als het moet 

 

Zie je wel wanhoop 

Zie je wel twijfel 

Zie je wel achterdocht, die achter ieder woord iets zocht 

Zie je wel zeurend hoofd 

Zie je wel doembeeld 

Zie je wel diepe kras, die dieper leek in een halfleeg glas 

 

Je rechtte m’n rug 

Je veerde me terug 

Je dwong me te kiezen 

Ik verloor mijn angst te verliezen 

En nu ik je ken zie ik hoe dapper ik ben 

Soms vind je de moed, pas echt als het moet 

Soms vind je de moed, pas echt als het moet 

 

Dank je wel lieve angst 

Dank je wel donkerte 

Dank je wel eenzaamheid 

 

Terwijl je aan anderen ver weg denkt, denk dan aan jezelf 

    (zeg: "Was ik maar een kaars in het donker").  

 

Will you be my sanctuary? (Wil jij mijn toevluchtsoord zijn?*) 

De kerststal staat symbool voor een sanctuary ofwel heiligdom. 

Het is een plaats waar je je veilig en beschermd voelt. Een plaats waar nieuw leven geboren mag worden. Het is ook een plaats waar ontgoocheling, teleurstelling ruimte krijgt. Het is er niet altijd warm, gezellig en knus.   

Het zou een woon- en zorgcentrum kunnen zijn, een klas, een gezin, een nieuw samengesteld gezin, een kerkgemeenschap, een jeugdbeweging, familie, een vriendengroep, een opvangplaats voor asielzoekers, een ziekenhuis, de materniteit, een vredesbeweging, … noem maar op. 

Vergis je niet, het zijn plaatsen waar fouten gemaakt worden, waar men elkaar wel eens kwetst. Maar het is ook een plaats van vergeving, van het delen van levensvreugde. Het is een plaats waar troost gevonden wordt. Het is een plaats waar men zich onvoorwaardelijk aanvaard en bemind voelt. 

Het zijn plaatsen waar er verbinding gecreëerd wordt, waar mensen minder geneigd zijn om anderen aan te vallen. Net omdat ze zich aanvaard en verbonden voelen.

Ken jij ook zo’n plaatsen? 

Help je mee om zo’n plaatsen te creëren?   

Will you be my sanctuary? 

*Inspiratie: Pleidooi Voor Het Gewone door Edel Maex (Lannoo 2017), het kerstverhaal, De zonnegloed sancturay vzw 

 

Aandacht 

Maak je niet druk als de mensen om je heen hun best niet doen, maar zorg ervoor dat je zelf waardevol en eerzaam bent.   

Door zelf je best te doen, ben je een voorbeeld voor de rest.  

Maar om waardevol en eerzaam te zijn, moet je voortdurend aandachtig aanwezig te zijn.  

Alleen als we aandachtig aanwezig zijn, zullen we onszelf niet verliezen en zijn we in staat om vreugde en vrede te schenken.  
 
Alleen als we aandachtig aanwezig zijn, zijn we in staat om met een open geest én liefdevol naar anderen te kijken. 

Vrij naar Thich Nhat Hanh in Het wonder van Mindfulness 

 

Wat je hebt gedaan voor de kleinsten...

Jezus geeft ons de moed en het vertrouwen om de hand te reiken aan vriend en tegenstander: broederlijke en zusterlijke liefde voor elkaar is de weg naar vrede. 

Jullie zijn door mijn Vader gezegend. Kom en neem deel aan mijn koninkrijk dat al sinds het begin van de wereld voor jullie bestemd is. Want ik had honger en jullie gaven mij te eten, ik had dorst en jullie gaven mij te drinken. Ik was een vreemdeling, en jullie namen mij op. Ik was naakt, en jullie kleedden mij. Ik was ziek, en jullie bezochten mij, ik zat gevangen en jullie kwamen naar mij toe. 

Ik verzeker jullie: alles wat jullie hebben gedaan voor een van de kleinsten van mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor mij gedaan. (Mt 25, 35-36,40) 

Elke goede daad is heilig en houdt de belofte in van vrede. 

 

Denk aan anderen, denk aan jezelf 

Denk aan anderen terwijl je je ontbijt klaarmaakt 

   (vergeet het eten van de duif niet). 

Denk aan anderen als je oorlogen voert 

    (vergeet degenen die vrede zoeken niet). 

Denk aan anderen als je je waterrekening betaalt 

    (zij die door wolken worden gevoed). 

Als je naar huis terugkeert, naar je thuis, denk dan aan anderen 

    (vergeet de mensen in de kampen niet). 

Als je slaapt en de sterren telt, denk dan aan anderen 

    (zij die nergens kunnen slapen). 

Terwijl je jezelf bevrijdt in metaforen, denk dan aan anderen 

    (zij die het recht om te spreken zijn kwijtgespeeld). 

Terwijl je aan anderen ver weg denkt, denk dan aan jezelf 

    (zeg: "Was ik maar een kaars in het donker").  

Mahmoud Darwish, vertaald uit het Arabisch naar het Engels door Mohammed Shaheen in The Bangalore Review, Vol. XI, Uitgave 6, november 2023

 

Nog dit

In 2023 ontwikkelde de Werkgroep Spiritualiteit haar Toolkit voor de Vredesbouwer. In De Toolkit voor de Vredesbouwer zitten bezinningsteksten, tips, liedjes en filmpjes. Jong en oud komen aan het woord. Ze hebben het over waarden en waar(achtig)heid, verbinding zoeken in dialoog en gelijkwaardigheid… Kortom, over groeien in vrede. 

Open de Toolkit

Begeleiders en leerkrachten kunnen hiermee in groep aan de slag gaan.

In elk deel zit een inspiratie die geschreven is door een jongerenorganisatie zoals het Kinderrechtencommissariaat, Wel Jong, Studentenhuis Ruach en KAJ Nationaal.