Vredesdag 2023: Kleine goedheid en politieke liefde (voormiddag)

Op 1 maart 2023 organiseerde Pax Christi Vlaanderen samen met het Centrum voor Vredesethiek en de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen een studiedag over 'Kleine goedheid en politieke liefde'. 

Het begrip 'kleine goedheid' kent vandaag een enorme aantrekkingskracht. Mensen ervaren er de mogelijkheden van, als ontvangers en verstrekkers van menselijke goedheid. Misschien wint de goedheid niet altijd, maar ze kan ook nooit overwonnen worden (Levinas). Soms is de kleine goedheid het enige wat rest wanneer structureel kwaad en geweld in de wereld toeslaan. Het geloof in de kracht van de kleine goedheid gaat echter dikwijls samen met een wantrouwen van mensen in politieke en sociale structuren die vaak gereduceerd worden tot macht, misbruik en corruptie.

In zijn encycliek Fratelli Tutti schuift paus Franciscus een verrassend nieuw begrip naar voren: 'politieke liefde': politiek als een act van liefde en barmhartigheid. Daarmee legt de paus – na de wereldwijde schok van corona – de basis voor een nieuwe vredesethiek voor de 21ste eeuw.

Tijdens de studiedag werd onderzocht of kleine goedheid en politieke liefde alternatieven zijn, of elkaar wederzijds nodig hebben, en zo ja, op welke wijze? De studiedag ging van start (in het Nederlands) met een verkenning van het begrip kleine goedheid zoals dit door de Russische schrijver Vasily Grossman werd beschreven en verder ontwikkeld door Emmanuel Levinas in zijn sociale ethiek. Het namiddagprogramma (in het Engels) behandelde hoe het Bijbelse Godsbegrip rechtvaardigheid en goedheid met elkaar combineert, in het bijzonder in het optreden van de profeten. De twee slotlezingen gingen dieper in op de complexe verhouding tussen rechtvaardigheid en kleine goedheid en formuleerden uitdagingen voor de toekomst van de vredesethiek.

Programma voormiddag:

• Inleiding, door prof. dr. Annemie Dillen (Centrum voor Vredesethiek)
• De sociale dimensie van de kleine goedheid, door prof. dr. Luc Anckaert (Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, KU Leuven)
• Betrokken gezondheidszorg: een uitdaging voor de politieke liefde?, door Luc Van Gorp (voorzitter van de Christelijke Mutualiteit)
• Ecologie en duurzaamheid: kunnen kleine acties een groot verschil maken?, door prof. dr. Filip Volckaert (Faculteit Wetenschappen, KU Leuven)

Dit programma wordt opgedragen aan professor dr. Johan De Tavernier, ere-decaan Faculteit Theologie en Religiewetenschappen & stichtend lid van het Centrum voor vredesethiek ter ere van zijn emiraat.