Opinie in Knack: Besparen op ontwikkelingssamenwerking is investeren in instabiliteit

De Vlaamse Regering kondigde in haar Septemberverklaring aan fors te besparen op ontwikkelingssamenwerking. Op papier lijkt dit een eenvoudige budgettaire ingreep: minder geld naar projecten in het buitenland, meer middelen vrij voor andere prioriteiten. Maar in de realiteit betekent dit een gevaarlijke koerswijziging. Wie bespaart op ontwikkeling, investeert ongewild in instabiliteit en toekomstige conflicten.

Ontwikkelingssamenwerking is geen luxe

Het is een hardnekkig misverstand dat ontwikkelingssamenwerking een vorm van liefdadigheid is, iets waar we ons in betere tijden mee kunnen bezighouden. In werkelijkheid vormt het één van de fundamenten van duurzame veiligheid. Vrede rust op vier pijlers: diplomatie, development, democratie en defensie. Door te snoeien in ontwikkelingssamenwerking wordt één van die pijlers ondergraven.

Ontwikkelingssamenwerking redt levens op korte termijn via humanitaire hulp. Maar vooral: het pakt structurele oorzaken van conflict aan, zoals armoede, ongelijkheid en het ontbreken van sterke rechtsstaten. Waar ongelijkheid blijft bestaan, laait conflict telkens opnieuw op. Waar ontwikkeling wordt ondersteund, groeit hoop, stabiliteit en perspectief.

Hypocrisie in internationale afspraken

De Vlaamse en federale regeringen verdedigen hun stijgende defensie-uitgaven richting 5% van het BBP met de redenering dat dit internationaal is afgesproken binnen de NAVO. Als lid van de club moeten we bijdragen, zo luidt het. Maar waarom geldt diezelfde logica niet voor ontwikkelingssamenwerking? Ook daar is er een internationale afspraak: de 0,7% norm van de Verenigde Naties. België haalt dat cijfer al decennialang niet. En nu wordt er zelfs nog verder op bespaard. Internationale afspraken volgen wanneer het om wapens gaat, maar negeren wanneer het over ontwikkeling gaat – dat is niet alleen inconsistent, het is ronduit hypocriet.

Korte winst, lange verlies

Het schrappen van middelen voor ontwikkelingssamenwerking levert misschien een budgettair voordeel op de korte termijn. Maar de rekening komt later, en ze zal veel zwaarder zijn: vluchtelingenstromen, humanitaire crises, oplopende spanningen en uiteindelijk militaire interventies die een veelvoud kosten. Het is veel goedkoper – en menselijker – om oorlogen te voorkomen dan om ze te bestrijden.

Een oproep tot herziening

Vlaanderen mag zijn geloofwaardigheid als vredesregio niet ondergraven. Ontwikkelingssamenwerking is geen kostenpost die je zomaar kan wegstrepen, maar een investering in vrede, veiligheid en stabiliteit. Als we écht bekommerd zijn om de toekomst van onze samenleving en die van de wereld, moeten we onze keuzes herzien.

Wie vrede wil, investeert in ontwikkeling. Wie bespaart op ontwikkeling, zet de deur open voor conflict.

Orry Van de Wauwer

Directeur Pax Christi Vlaanderen